Co musisz wiedzieć, aby zacząć egzekwować kontakty

Problematyka dotycząca egzekucji kontaktów z dzieckiem zasadniczo uregulowana została w kodeksie postępowania cywilnego w art. 598¹⁵ k.p.c.-  598²¹ k.p.c., a także w art. 582¹ k.p.c. Kluczowym hasłem jest tutaj „zagrożenie nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej”. Co oznacza?

Oznacza to, że gdy drugi z rodziców utrudnia nasze kontakty z synem, bądź z córką możemy domagać się od niego zapłaty odpowiedniej kwoty pieniężnej. W przeciwieństwie do poprzednio obowiązującej regulacji, która jako środek dyscyplinujący rodzica przewidywała grzywnę uiszczaną na rzecz Skarbu Państwa, obecnie suma pieniężna określona przez Sąd będzie wpływała na nasze konto. Takie rozwiązanie w założeniu ustawodawcy ma motywować opornych rodziców do prawidłowej realizacji ustalonych kontaktów z dzieckiem. Jednak, aby cała procedura postępowania wykonawczego doprowadziła do skutecznego wyegzekwowania kwoty pieniężnej będziemy musieli uzbroić się w cierpliwość i konsekwentnie przebrnąć przez kolejne jej etapy. Postępowanie wykonawcze składa się bowiem z dwóch stadiów.

Etap pierwszy polega na zagrożeniu nakazaniem zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej skierowanym do osoby, która nie wykonuje lub niewłaściwie wykonuje ciążące na niej obowiązki wynikające z orzeczenia albo ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem. Dopiero, gdy będziemy dysponować wykonalnym orzeczeniem o takiej treści otworzy nam się możliwość uruchomienia etapu drugiego polegającego na złożeniu wniosku o nakazanie zapłaty tej sumy. Postępowanie to jednak nie zawsze będzie dwuetapowe, o czym jeszcze napiszę.

Jednak aby móc w ogóle rozważać zasadność złożenia do Sądu wniosku o zagrożenie nakazaniem zapłaty określonej kwoty pieniężnej (wniosku o egzekucję kontaktów) należy pamiętać, że warunkiem koniecznym jest, aby kontakty były uregulowane wykonalnym orzeczeniem Sądu lub ugodą zawartą przed Sądem lub mediatorem. Ich treść określa  bowiem obowiązki osoby sprawującej pieczę nad małoletnim co do terminów, miejsca i sposobu przekazywania dziecka. Egzekucja kontaktów nie będzie możliwa w przypadku, gdy sposób kontaktów z dzieckiem został ustalony w inny sposób, przede wszystkim w porozumieniu (umowie) pomiędzy osobą, pod której pieczą dziecko pozostaje, oraz osobą uprawnioną do kontaktu. W takim przypadku będziemy musieli najpierw złożyć wniosek o ustalenie kontaktów z małoletnim

Przez orzeczenia mogące stanowić źródła praw i obowiązków podlegających wykonaniu w trybie postępowania wykonawczego uregulowanego w art. 598¹⁵ i nast. kpc należy rozumieć:

1. postanowienia wydane przez Sąd Rejonowy w sprawie pod sygnaturą „Nsm” o ustalenie kontaktów tj. postanowienie wydane w trybie zabezpieczenia, postanowienie kończące postępowanie w sprawie,
2. postanowienia wydane przez Sąd Okręgowy  w sprawie rozwodowej tj. postanowienie wydane w trybie zabezpieczenia, a także wyrok orzekający rozwód, w tym gdy orzeczono o kontaktach z zagrożeniem zapłaty sumy pieniężnej,
3. postanowienia wydane przez Sąd Rejonowy w sprawie pod sygnaturą „Nsm” o ustalenie miejsca zamieszkania/ pobytu dziecka tj. postanowienie wydane w trybie zabezpieczenia,
4. postanowienia wydane przez Sąd Rejonowy w sprawie pod sygnaturą „Nsm” o wydanie dziecka w trybie konwencji haskiej tj. postanowienie wydane w trybie zabezpieczenia.

Czytając tekst art. 598¹⁵ k.p.c pewnie zastanawiasz się, dlaczego piszę o wykonalnych orzeczeniach skoro takiego wymogu nie stawia przytoczony przepis. Powyższa zasada wypływa z ogólnych reguł rządzących postępowaniem wykonawczym w sprawach rodzinnych. Wykonalność orzeczenia Sąd stwierdzi z urzędu.

Pamiętaj, że:

-aby móc wszcząć postępowanie wykonawcze o egzekucję kontaktów muszą one zostać najpierw ustalone w wykonalnym orzeczeniu Sądu lub ugodzie zawartej przed Sądem lub mediatorem

-postępowanie o egzekucję kontaktów składa się z dwóch etapów: zagrożenia nakazaniem zapłaty, a następnie nakazania zapłaty kwoty pieniężnej