Tematyka kontaktów zastępczych była już poruszana na łamach niniejszego bloga, we wpisie http://egzekucjakontaktow.pl/index.php/2016/06/02/kontakty-zastepcze/.
Nadal wywołuje jednak wątpliwości czytelników. Otrzymałam niedawno następujące pytanie:
„W jednym z artykułów na blogu używa Pani sformułowania „kontakty zastępcze” czy mógłbym prosić o odpowiedź jakie to ma umocowanie prawne? Rozmawiałem z wieloma prawnikami czy w takim przypadku mogę prosić sąd o dodatkowe zabezpieczenie w którym mógłbym „odrobić” te niezrealizowane kontakty w inny sposób np. poprzez doliczanie dwóch dni do nastėpnych zrealizowanych kontaktów. Niestety każdy z prawników twierdzi że żaden z sądów nie przychyli sie do tak sformułowanej prośby. Dlatego prosiłbym o ile to możliwe i wyjaśnienie kwestii „kontaktów zastępczych”” (pisownia-oryg.)”
Spróbuję zatem po krótce wyjaśnić, co w istocie oznacza ten termin.
Wyrażenie kontakty zastępcze nie stanowi pojęcia języka prawnego, lecz sformułowanie, które wykształciła prawnicza praktyka. Określa się nim sytuację, w której za nieodbyty kontakt osobie uprawnionej przysługuje prawo do jego „odrobienia”. Jednak powyższe uprawnienie nie wynika z przepisów kodeksu rodzinnego, nie ma umocowania w żadnej z ustaw obowiązujących w polskim porządku prawnym. Prawo do kontaktów zastępczych może zostać przewidziane jedynie w treści postanowienia sądu rodzinnego regulującego kontakty uprawnionego z dzieckiem. Należy zatem zadbać o nie już na etapie sądowego ustalania kontaktów poprzez wyraźne wskazanie, że w przypadku niedojścia do skutku spotkania z małoletnim w pierwotnym terminie uprawnionemu przysługiwało będzie prawo do odbycia kontaktu zastępczego we wskazanej dacie. W interesie uprawnionego jest jak najbardziej jasne i przejrzyste sformułowanie sposobu wyznaczania spotkania zastępczego.
Żądanie określenia kontaktów zastępczych powinniśmy sformułować we wniosku inicjującym postępowanie, a następnie odpowiednio uzasadnić, tak aby przekonać sąd do naszej wizji spotkań z dzieckiem.
Może się oczywiście zdarzyć, iż w okolicznościach konkretnej sprawy sąd uzna za niezasadne sformułowanie prawa do kontaktów zastępczych. Każdy przypadek wymaga odrębnego rozważenia. Z własnego doświadczenia mogę jedynie potwierdzić, że instytucja kontaktów zastępczych jest przez sądy stosowana, zwłaszcza gdy pojawiają się problemy z częstym odwoływaniem spotkań z dzieckiem. Z takimi orzeczeniami spotkałam się na terenie apelacji krakowskiej. Myślę, że jest to ciekawa alternatywa dla prowadzenia postępowania o egzekucję kontaktów, co oczywiście nie wyklucza połączenia obydwóch rozwiązań i stosowania ich równocześnie.
