Nadrzędną zasadą rządzącą postępowaniem rodzinnym i opiekuńczym jest dobro dziecka. Rodzice obowiązani są zatem stworzyć małoletniemu takie warunki opiekuńczo-wychowawcze, aby zabezpieczone zostały jego wszelkie potrzeby, od materialnych, po te związane z prawidłowym rozwojem, w tym emocjonalnym.
Nie bez przyczyny kodeks rodzinny przewiduje, że rodzice oraz ich dziecko mają zarówno prawo, ale i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Kontakty te mają służyć utrzymywaniu ich związków uczuciowych, budowaniu poczucia bezpieczeństwa oraz poczucia troski ze strony obydwojga rodziców. Spotkania z rodzicem, który nie przebywa na co dzień z dzieckiem to także okazja do podtrzymywania więzi z pozostałymi krewnymi, co wpływa na rozwijanie poczucia własnej tożsamości.
Brak regularnych spotkań, czy też realizowanie ich w warunkach niepewności, nieprzewidywalności nie wpływa pozytywnie na sytuację dziecka. Za wysoce szkodliwe należy uznać wszystkie przypadki, w których dziecku zostaje uniemożliwiony swobodny i niezakłócony kontakt z drugim rodzicem. Dotyczy to w równym stopniu obojga rodziców. Niedopuszczalne są zarówno te sytuacje, w których rodzic pierwszoplanowy w sposób negatywny wpływa na utrzymywanie relacji z tym, który nie mieszka na stałe z dzieckiem, jak i przypadki, gdy to rodzic, któremu przysługuje prawo do kontaktów lekceważy ich znaczenie. Rezygnowanie z ustalonego spotkania z dzieckiem, zwłaszcza gdy zdarza się notorycznie i nie wynika z incydentalnych i usprawiedliwionych okolicznościami sytuacji jest naruszeniem obowiązków, które ciążą na rodzicu. Dla budowania prawidłowych relacji priorytetową kwestią jest pewność tych spotkań.
Powyższe zagadnienie porusza niedawno wydana uchwała Sądu Najwyższego (III CZP 76/22). Jej treść wskazuje wprost, że rodzic uprawniony do kontaktu z dzieckiem może zostać zmobilizowany do regularnego realizowania spotkań poprzez postanowienie sądu opiekuńczego w przedmiocie zagrożenia nakazaniem zapłaty. Podstawę stanowi przepis art. 598 15 § 2 k.p.c.. Możliwość taka istnieje także wtedy, gdy w postanowieniu sądu lub ugodzie zabrakło tej części wyrzeczenia, w której rodzic zostaje zobowiązany do realizowania kontaktów. Obowiązek ten wynika bowiem wprost z przepisów prawa, a konkretnie art. 113 §1 k.r.o.
Sąd opiekuńczy może zagrozić osobie uprawnionej do kontaktów z dzieckiem nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz osoby, pod której pieczą dziecko pozostaje za ich niezrealizowanie (art. 59815 § 2 k.p.c.) także wtedy, gdy w ugodzie użyto określenia, że uprawniony ma prawo do kontaktów z dzieckiem, a pominięto będący odpowiednikiem prawa obowiązek realizowania uzgodnionych kontaktów.
Uchwała wpisuje się w dotychczasowy sposób patrzenia na kontakty rodziców z dziećmi, które powinny być rozpatrywane zarówno z punktu widzenia interesów rodzica jak i dziecka.
Rodzic sprawujący bieżącą opiekę ma prawo do zainicjowania postępowania w przedmiocie egzekucji kontaktów. O tym, w jaki sposób przygotować wniosek przeczytać można w naszym przewodniku: https://egzekucjakontaktow.pl/2020/06/wzor-wniosku-o-zagrozenie-nakazaniem-zaplaty/
adwokat Joanna Szewczyk- Stępień
Kancelaria Adwokacka Szczurek Szewczyk- Stępień w Krakowie
Telefon: +48 792 276 360 e-mail: szewczyk-stepien@adwokat-krakow.com
Aby poradzić się w sprawie rodzinnej możemy spotkać się w biurze Kancelarii w Krakowie, ale również w Gorlicach. Wiele konsultacji odbywamy także telefonicznie lub poprzez Whatsapp, dzięki czemu jesteśmy dostępni dla naszych klientów z całej Polski i zagranicy, niezależnie od ich miejsca zamieszkania. Nasi prawnicy specjalizują się w prawie rodzinnym (sprawy o rozwód, kontakty z dziećmi, alimenty, władzę rodzicielską, podział majątku), a także w sprawach przeciwko nieletnim.
